معرّفى مرکز فرهنگ و ارشاد امام صادق (ع)
اهداف
هدف از تأسیس این مرکز فرهنگی و اسلامی، مشارکت در گسترش آگاهی‌بخشی سالمِ فکری و عقیدتی و اشاعۀ مفاهیم اسلامی جهت تغذیۀ فکری نسل‌های روبه‌رشدمان، با عناصر معرفتی گوناگون است. عناصری که این نسل‌ها در ساخت شخصیّت درست خویش و آشنایی با مبانی عقاید حقّه، احکام شریعت سمحه و سهلۀ اسلام و میراث صحیحی که افق‌های معرفت را با جوانب گوناگونش، در برابر دیدگان انسان می‌گشاید، به آنها نیاز دارند.
تأسیس و نظارت
هم‌زمان با گسترش پایگاه‌های الکترونیکی در شبکۀ جهانی اینترنت در آغاز قرن کنونی میلادی، ایدۀ اوّلیّۀ راه‌اندازی یک پایگاه الکترونیکی که نام ششمین امام از امامان اهل‌بیت(علیهم السلام)، را بر خود داشته باشد، به همراه تمایل برای احداث این مرکز فرهنگی و اسلامی، شکل گرفت. این ایده با تأیید، تشویق و پشتیبانی حضرت استاد و مرجع بزرگ و مجاهد فقید، حضرت آیت‌اللّه العظمی سیّدمحمّدصادق حسینی روحانی(ره)، روبرو شد و در سال 2003 م، تأسیس مرکز فرهنگ و ارشاد امام صادق(علیه السلام) با دو شعبه در شهر مقدّس قم و لبنان با عنایات و پشتیبانی‌های دفتر آن مرجع فقید و نظارت حضرت آیت‌اللّه شیخ مصطفی مصری عاملی، اعلام شد.
بخشی از فعّالیّت‌های مرکز
مرکز از آغاز تأسیس، مجموعه‌ای از کارها و طرح‌ها را انجام داده‌است. برخی از این کارها به‌طور رسمی به نام مرکز اعلام شده و برخی از آنها را شخص آیت‌اللّه شیخ مصطفی مصری عاملی، انجام داده‌است؛ از جمله برجسته‌ترین آنها می‌توان به کارهای ذیل اشاره کرد:
- ارائۀ فضای میزبانی (webhosting with subdomain)، با زیردامنۀ رایگان برای پایگاه‌های اسلامی شیعی در شبکۀ اینترنت. این کار با هدف تشویق افراد، گروه‌ها و هیئت‌های فعّال، جهت بهره‌مندی از خدمات اینترنت انجام شد، به‌گونه‌ای که در گسترش فرهنگ اهل‌بیت(علیهم السلام) سهیم باشند و همگان بتوانند از پایگاه اینترنتی خویش، نقش و رسالت پیام‌رسانی را ایفا کنند و از این خدمت بهره ببرند. بر این اساس، در گامی که در آن زمان در نوع خود، نخستین به‌حساب می‌آمد، راه‌اندازی اوّلین فضای میزبانی رایگان برای پایگاه‌های اسلامی شیعی در شبکۀ اینترنت بر روی قوی‌ترین سرورهای جهانی اعلام شد. این فضا برای واگذاری پهنای باند رایگان و محدود و مشخّص به تمامی اشخاصِ مایل به تأسیس پایگاه اسلامی شیعی، از طریق دامنه‌های ذیل بود: www.4shia.net - www.freeshiaweb.net
این مرکز، افزون بر ارائۀ پهنای باند رایگان و مشخّص، کمک‌های فنّی رایگان به نزدیک 1000 پایگاه شیعی، ارائه کرد. صاحبان این پایگاه‌ها انجام وظیفه و رسالت خود را آغاز کردند و تعدادی از آنان بعدها، کار خویش را به‌عنوان پایگاه‌های رسمی در قالب «شبکة الأنوار الخمسة»، به نشانی: www.anwar5.net ادامه دادند. - تحقیق کتاب زبدة الأصول که یک دورۀ اصولی کامل و در اصل، چهار جلدی، بوده‌است. این کتاب، بحث‌های استادمان، مرجع عالیقدر فقید حضرت آیت‌اللّه العظمی روحانی(ره) در اصول است که در چاپ جدید و با تصحیح و ویراستاری، در 6 جلد چاپ شده و جایگاه ممتاز خویش را در حوزه‌های علمیّه پیدا کرده‌است.
- آغاز تحقیق چاپ جدید دانشنامۀ فقه الصادق(علیه السلام)، متشکّل از 26 جلد که یک دورۀ فقهی کامل و از محکم‌ترین، دقیق‌ترین و روشن‌ترین نوشته‌های دانشمندان شیعی در این موضوع است. شماری از مراجع بزرگ در بحث‌های خویش به این دانشنامۀ فقهی تکیه و استناد می‌کنند. این کتاب در چاپ چهارم به 41 جلد رسید و کتابخانه‌های علمی فقهی را غنا بخشید و منبع مهمّی را برای پژوهش‌گران و استادان شکل داد.
- چاپ کتاب السیرة الذاتیّة، زندگینامۀ مرجع مجاهد و فقید آیت‌اللّه العظمی روحانی(ره) به زبان عربی با ترجمۀ علا مصطفی مصری، که برگرفته از پایگاه رسمی ایشان در اینترنت به آدرس www.imamrohani.com است. این کتاب، به بیان مختصری دربارۀ زندگی و تحصیلات ایشان در نجف اشرف و بر عهده گرفتن امور مرجعیّت، علاوه بر رویارویی و ستیز با رژیم سرنگون شاهنشاهی تا نقش‌آفرینی در پیروزی انقلاب اسلامی پرداخته‌است.
- چاپ و انتشار کتاب زندگینامۀ آن مرجع فقید به زبان فارسی، که همان نسخۀ ترجمه‌شده به زبان عربی است.
- چاپ کتاب مناسك الحجّ و العمرة از سلسله کتاب‌های فتاوا و استفتائات، به همراه شرح و ضمیمۀ استفتائات با تنظیم آیت‌اللّه شیخ مصطفی محمّد مصری عاملی، به همراه شروح مسائل فقهی. این نسخه، با حجم کم و در 450 صفحه، متمایز شده؛ چراکه ویژۀ حاجیان و عمره‌گزاران تألیف شده‌است.
- چاپ اوّل کتاب منهاج الصالحین در قم در سه جلد، شامل عبادات، معاملات و ضمیمه‌ها مطابق با فتاوای مرحوم حضرت آیت‌اللّه العظمی سیّدمحمّدصادق حسینی روحانی(ره) با 10066 حاشیه و شرح آیت‌اللّه شیخ مصطفی محمّد مصری عاملی. چاپ دوم این کتاب در بیروت با افزایش شمار حواشی و شروح به 10223، شامل شرح و بیان اصطلاحات و عبارات مسائل شرعی، انجام شده‌است.
آن مرجع فقید، بارها در پاسخ به مسائل شرعی و استفتائات، فرموده بود که آنچه در شرح منهاج الصالحین آمده، مطابق با آخرین دیدگاه فقهی‌شان در مسائلی است که با فتاوای سابق واردشده در کتاب‌های دیگر یا در پاسخ‌ها، اختلافاتی در میان آنها وجود دارد. - چاپ کتاب التقلید و العقائد ألف فتوی و سؤال، از سلسله کتاب‌های فتاوا و استفتائات که دربردارندۀ مسائل تقلید در منهاج الصالحین و 1016 پاسخ به سؤالات و موضوعات عقایدی به همراه 780 حاشیه، تعلیق و توضیح آیت‌اللّه شیخ مصطفی مصری عاملی است.
- چاپ کتاب الطهارة مسائل و استفتائات، از سلسله کتاب‌های فتاوا و استفتائات که دربردارندۀ مسائل طهارت کتاب منهاج الصالحین شامل 515 مسئله و 375 پاسخ به مسائل پیرامون طهارت به همراه 1043 حاشیه و شرح آیت‌اللّه شیخ مصطفی مصری عاملی است.
برنامۀ کاریِ پیشِ‌رو
پس از ارتحال مرجع مجاهد گرانقدر حضرت آیت‌اللّه العظمی روحانی(ره)، در روز جمعه بیست و یکم ماه جمادی‌الاولی سال 1444 ق و تشییع پیکر پاک ایشان در روز یکشنبه 23 جمادی‌الاولی 1444 ق و در مراسم یادبود هفتمین روز ارتحال آن مرجع فقید در مسجد امام حسن عسکری(علیه السلام) در شهر مقدّس قم در شام پنج‌شنبه 27 جمادی‌الاولی 1444 ق، وکیل و نمایندۀ تامّ‌الاختیار ایشان، حضرت آیت‌اللّه مصری عاملی، در یکی از بندهای بیانیه‌شان که به این مناسبت آن را منتشر کرده بود، از ادامۀ فعّالیّت مرکز فرهنگ و ارشاد امام صادق(علیه السلام) در ایفای نقش رسانه‌ای و تبلیغی، مطابق با میل و رغبت آن مرجع فقید، خبر داد و اعلام کرد که مرکز، فعّالیّت خویش را در جهت گسترش میراث علمی، فقهی و رهنمودی آن فقیه فقید و پاسخگویی به مسائل شرعی و استفتائات وارده و ... تحت نظارت ایشان، ادامه خواهد داد. آن مرجع عالیقدر در زمان حیاتشان به آیت‌اللّه مصری عاملی، اجازۀ شرعی مطلق و وکالت تامّ داده بودند. نظارت بر تداوم فعّالیّت مرکز و برنامه‌های آن پس از گذشت بیست سال از زمان تأسیس آن با تأییدات و پشتیبانی‌های آن مرجع راحل، بر عهدۀ ایشان خواهد بود.
متن وکالت‌نامۀ مرجع راحل به آیت‌اللّه شیخ مصطفی مصری عاملی
در ادامه، متن و تصویر اجازۀ شرعی و وکالت‌نامۀ تامّ مرجع راحل، به ایشان و ترجمۀ فارسی آن آورده می‌شود:
بسم اللّه الرحمن الرحیم
الحمد للّه ربّ العالمين، و الصلاة و السلام على أشرف الخلق و أعزّ المرسلين، محمّد و آله الطيّبين الطاهرين(صلوات اللّه و سلامه عليهم أجمعين)
در روایت شریفی وارد شده: «هر کسی برای خدا علم را فرا گیرد و به آن عمل کند و آن را آموزش دهد، در ملکوت آسمان‌ها، «بزرگ» خوانده می‌شود.»
از امیرالمؤمنین(علیه السلام) روایت شده: «آیا به شما از فقیهِ واقعی خبر ندهم؟ کسی که مردم را از رحمت الهی مأیوس نکند و آنان را در برابر عذاب الهی ایمن نکند و اجازۀ ارتکاب معاصی الهی را به آنان ندهد و قرآن را برای میل و گرایش به غیر آن، رها نسازد!»
یکی از این عالمان، که از خداوند متعال مسئلت می‌کنیم مؤمنان را به‌واسطۀ ایشان نفع رساند و او را برای خدمت به دین و رسالت حضرت سیّدالمرسلین(صلّی اللّه علیه و آله) استوار و ثابت‌قدم بدارد، حضرت حجّت‌الاسلام و المسلمین علّامه شیخ مصطفی محمّد مصری عاملی(دام عزّه) است.
من ایشان را به‌عنوان وکیل عامّ و تامّ خود در همۀ اموری منصوب می‌کنم که نیاز به نظر حاکم شرع دارد. به ایشان اجازه دادم که همۀ مناصب مربوط به عمل حاکم شرع در همۀ امور حسبیّه یا شرعیّه را بر عهده بگیرد. به ایشان توصیه می‌کنم که در همۀ این عرصه‌ها، با حرکت بر مدار تقوای الهی و فریفته‌نشدن به دنیا، تلاش مجدّانۀ خویش را داشته باشد. توفیق، تنها از جانب خداوند متعال است.
و السلام علیکم و رحمة الله و برکاته
سیّدمحمّدصادق روحانی
10 رجب 1433 ق
اهداف آیندۀ مرکز
مرکز، طرح جامع و آینده‌نگری دارد که امید است با تلاش‌های مجدّانۀ همۀ دست‌اندرکاران بااخلاص مرکز، تحقّق یابد. این طرح، پی‌درپی و متناسب با امکانات موجود جهت تحقّق اهداف تعیین‌شده، اعلام خواهد شد. برجسته‌ترینِ این اهداف در مرحلۀ پیشِ‌رو از قرار ذیل است و البتّه اهداف دیگری نیز، در آینده اعلام خواهد شد:
- طرّاحی جدید پایگاه اینترنتی مرکز فرهنگ و ارشاد امام صادق(علیه السلام) به نشانی www.alsadeq.net جهت سازگاری بیشتر با اهداف تعیین‌شده برای فعّالیّت آن مرکز. این پایگاه در مرحلۀ اوّل به زبان عربی و فارسی و سپس، انگلیسی راه‌اندازی خواهد شد.
- فعّالیّت در جهت مستندسازی و چاپ و انتشار میراث علمی و تاریخی مرجع عالیقدر راحل و از جمله، انتشار تصاویری از فتاوای مکتوب، صوت‌ها و تصاویر ثبت‌شدۀ ایشان، که امکان انتشار و بهره‌برداری از آنها فراهم است.
- پاسخ به سؤالات فقهی و عقایدی که به پایگاه اینترنتی ایشان در دوره‌های گذشته فرستاده شده و به آنها پاسخ داده نشده یا پاسخشان منتشر نشده و یا سؤالاتی که به پایگاه اینترنتی مرکز امام صادق(علیه السلام) فرستاده خواهد شد. این کار از طریق بایگانی بزرگ سؤالات گذشته که به آنها پاسخ داده شده -چه در گذشته منتشر شده باشند و چه منتشر نشده باشد- صورت خواهد پذیرفت. پاسخ به سؤالات بر طبق مبانی مرجع راحل و با مُهر مرکز فرهنگ و ارشاد امام صادق(علیه السلام) خواهد بود.
- پاسخ به سؤالات و استفتائات فرستاده‌شدۀ مقلّدان آن مرجع فقید که به استناد فتوای مراجع قائل به اعلمیّت ایشان و وجوب بقا بر تقلید از مجتهد میّت اعلم، بر تقلیدشان باقی مانده‌اند. این سؤالات، چه به پایگاه اینترنتی مرجع راحل فرستاده شده باشد و چه به پایگاه مرکز فرهنگ و ارشاد امام صادق(علیه السلام)، به آنها پاسخ داده خواهد شد. بدیهی است که از این به بعد، پایگاه اینترنتی ایشان، تنها برای دریافت سؤالات فعّال خواهد بود.